اهمیت اتصالات بتنی در ساختمان سازی
اتصالات بتنی یک جداسازی است که در یک ساختمان ارائه و اجازه میدهد تا اجزای سازنده آن نسبت به یکدیگر حرکت کنند. اتصالاتی که در آن دو محل، بتنها به هم میرسند. هدف از یک اتصالات ساختمانی این است که اجازه حرکت افقی را بدهد، درحالیکه در برابر حرکت چرخشی و عمودی محکم است.
استفاده صحیح از اتصالات بتنی
عدم وجود یا استفاده نادرست از یک اتصالات ساختمانی منجر به خرابی دال با نقصهای مداوم و خرابی مفصل به دلیل فشارها و فشارهای نسبی افقی، عمودی و چرخشی میشود. تردد مداوم وسایل نقلیه بر روی یک مفصل بدساختمانی باعث شکستگی و ریزش آن میشود. اصلاح این مشکلات پسازآن میتواند بسیار پرهزینه باشد و در برخی موارد ممکن است کل دال بتنی نیاز به تخریب و تعویض داشته باشد. استفاده از سیستمهای مشترک ایده آل دارای مزایای بلندمدت و صرفهجویی در هزینه برای هر پروژه دال در سطح است.
اتصالات بر اساس اصطلاحاتی بر اساس ویژگیهای زیر تعیین میشوند: مقاومت، پیکربندی، شکلگیری، محل و نوع ساختار.
•مقاومت: گرهخورده یا تقویتشده، رولپلاک، بدون رولپلاک، ساده.
•پیکربندی: دور، زبان و شیار.
•سازند: اره، دستساز، تخت، شیاردار، درج تشکیلشده.
•مکان: عرضی، طولی، عمودی، افقی.
•نوع سازه: پل، روسازی، ساختمان دال و غیره.
۵ پیشنیاز اتصالات در بتن
در زیر ۵ پیشنیاز وجود دارد که هنگام استفاده از مفاصل باید رعایت شوند.
۱.سطح تمام اتصالات ساختمانی باید تمیز شود و همه شیارها باید برداشته شوند.
۲.قبل از قرار دادن بتن جدید، تمام اتصالات ساختمانی باید مرطوب شده و تمام آب ایستاده خشک شود.
۳.استحکام یک سازه نباید توسط اتصالات ساختمانی مختل شود.
۴.کلیه اتصالات ساختمانی که در یکسوم وسط دهانه تختهها و تیرها قرار دارند، باید تمیز و خشک باشند.
۵.از اعضای نگهدارنده عمودی که هنوز پلاستیکی هستند نباید برای نگهداشتن تیرها، تیرچهها یا تختهها استفاده کرد.
بهجز مواردی که در نقشهها یا مشخصات طراحی بهطور دیگری نشان دادهشده است، تیرها، تیرچهها، ارتفاعات، پانلهای سقفی و سرپوشها باید بهصورت یکپارچه بهعنوان بخشی از سیستم دال قرار گیرند.
چرا ما به اتصالات بتنی نیاز داریم؟
برای جلوگیری از ترکهای ناشی از انقباض و انبساط، اتصالات با تشکیل، ابزار، اره و قرار دادن قالبهای مفصلی در بتن ایجاد میشود. درنتیجه این ترکها (اتصالات) در بتن ایجاد نمیشود و سطح بهتری به دست میآید. علاوه بر این، باز و بسته شدن این ترکهای بتنی از پیش برنامهریزیشده (اتصالات) را میتوان بهراحتی کنترل کرد.
جدا از جلوگیری از ترکخوردگی یا انقباض، گاهی اتصالات بتنی به دلیل جنس و دهانه بتن ساخته میشوند. در چنین مواردی، اتصال باعث حرکت آزاد بتن به دلیل انبساط آن میشود و از آسیب به دیگر عناصر سازهای متصل به بتن جلوگیری میکند.
اتصالات بتنی را میتوان در انواع سازههای زیر یافت.
•دال کف
•دال روسازی
•عرشههای پل
•رابط دو نوع سازه (دیوار و کف یا ستونها و دال کف و …)
•سازه بتنی جدید بر اساس سازه بتنی موجود
چرا ترکهای بتنی رخ میدهد؟
همانطور که بتن درمان میکند، بهطور طبیعی منقبض میشود و باعث ایجاد ترکهای کوچکی میشود که بهطور تصادفی در سراسر بتن قرار میگیرند. این ترکهای ریز در ابتدا قادر به شکستن روسازی نیستند، اما باگذشت زمان، نفوذ رطوبت میتواند منجر به گسترش شکافهای کوچکتر شود.
دلایل بیشتری برای ترکخوردگی بتن وجود دارد، اما بیشتر علت آن مشکلات در دستور تهیه مخلوط بتن و تکنیکهای نامناسب تکمیل است.
معرفی انواع مختلف اتصالات در بتن
بتن با تغییرات رطوبت و دما منبسط و منقبض میشود. اتصالات در دال بتنی را میتوان با شکلدهی، اره، ابزار و قرار دادن قالبهای اتصال ایجاد کرد. انواع مختلف اتصالات بتنی در زیر موردبحث قرارگرفته است.
مفصل ساختمانی در اتصالات بتن
مفصل ساختمانی مفصلی است بین دالها که هنگام قرار دادن بتن در زمانهای مختلف به وجود میآید. این نوع اتصال را میتوان بیشتر به مفصلهای ساختمانی عرضی و طولی تقسیم کرد. اتصالات ساختمانی طولی همچنین امکان پیچخوردگی دال را بدون جداسازی قابلملاحظه یا ترکخوردگی دالها فراهم میکند. اتصالات ساختمانی در سطوحی که دو محل پیدرپی بتن در آنها رخ میدهد، ارائه میشود.
آنها معمولاً در پایان کار یکروزه یا زمانی که بتنریزی برای مدت طولانیتری از زمانگیرش اولیه بتن متوقف میشود، قرار میگیرند. برای دالها طوری طراحیشده که امکان حرکت و یا انتقال بار را داشته باشند. مکان اتصالات ساختمانی باید از قبل تعیینشده باشد.
دو نوع اتصالات ساختمانی وجود دارد.
۱. اتصالات ضرب: سادهترین نوع اتصالات ساختمانی، نوع ضرب است که توسط تخته دیوار معمولی ایجاد میشود. این مفصل برای دال نازک مناسب است.
۲. مفاصل زبان و شیار: دالها میتوانند از نوعی مفصل استفاده کنند که شبیه ساختار چوب زبان و شیار است. که این ممکن خواهد بود با چسباندن فلز، چوب یا مواد کلیدی از پیش قالببندی شده به یک دیوار چوبی تشکیل شود. بتن بالای مفصل باید با دست بچرخد یا ذخیره شود تا در ظاهر با یک اتصال کنترل مطابقت داشته باشد.
کاربرد اتصالات انبساطی چیست؟
اتصالات انبساطی برای امکان انبساط و انقباض بتن در طول دوره پخت و سرویس استفاده میشود. این اتصالات برای ایجاد تغییرات ابعادی در بتن در اثر بار استفاده میشوند. این مفصل به جداسازی مناطق یا اعضائی که ممکن است تحت تأثیر چنین تغییرات ابعادی قرار گیرند کمک میکند.
مفاصل انقباض در اتصالات بتنی
درزهای انقباضی برای ایجاد صفحات ضعیف در بتن و تنظیم محل ایجاد ترک درنتیجه تغییرات ابعادی در نظر گرفتهشده است. اتصالات انقباضی برای کنترل ترکخوردگی تصادفی در صفحات بتنی قرار میگیرند. مخلوط بتن تازه یک توده سیال و پلاستیکی است که تقریباً میتواند به هر شکلی قالببندی شود. اما با سخت شدن مواد، حجم یا انقباض کاهش مییابد.
هنگامیکه انقباض با تماس با خاکهای نگهدارنده، پر شدن دانهای، سازههای مجاور یا تقویت داخل بتن مهار میشود. تنشهای کششی در قسمت بتن ایجاد میشوند. اتصالات انقباضی شامل ناحیهای با سطح مقطع بتنی کاهشیافته و تقویتشده است. سطح مقطع بتنی باید حداقل ۲۵ درصد کاهش یابد تا اطمینان حاصل شود که مقطع بهاندازه کافی ضعیف است تا ترک ایجاد شود.
استفاده از اتصالات جداسازی در بتن
اتصالات جداسازی یا انبساط برای جداسازی یا جداسازی دالها از سایر قسمتهای ساختمان مانند دیوارها و پایهها یا ستونها ارائهشده است. همچنین پیادهروها و حیاطها، دال گاراژ، تیرهای چراغ یا دیگر نقاط مهارکننده. اتصالات اجازه حرکت عمودی و افقی آزاد بین قسمتهای مجاور سازه را میدهند و در صورت مهار این حرکات باعث کاهش ترک میشوند.
یک اتصال جداکننده برای کاهش تنشهای فشاری که در تقاطعهای T- و نامتقارن، سطح شیبدار، پلها، پایههای ساختمان، ورودیهای زهکشی، مجهولها و هر جای حرکت متفاوتی بین روسازی و سازه (روسازی دیگر موجود) ایجاد و استفاده میشود. آنها بهطور معمول با مواد پرکننده مفصل پر میشوند تا از نفوذ آبوخاک جلوگیری شود.
چگونه اتصالات لرزهای در ساختمان مورداستفاده قرار میگیرند؟
اتصالات لرزهای اتصالات انبساط گستردهای هستند که بخشهای جداگانهای از ساختمانها را ازنظر جرم و سختی متفاوت میکند. پوشش مشترک لرزهای باید حرکت کند و ازنظر معماری قابلقبول باشد. عرض یک اتصال لرزهای باید برابر مجموع انحرافات کل در سطح مربوط به پایه دو ساختمان باشد، اما نه کمتر از قانون دلخواه ۱ اینچ برای ۲۰ فوت اول ارتفاع از سطح زمین، بعلاوه ۱/۲ اینچ برای هر ۱۰ فوت ارتفاع اضافی. تعیین این انحرافات خلاصهای از حرکت پیشرونده و همچنین انحراف خمشی ساختمان به سطح موردنظر خواهد بود.
ساختمانهای دیوار برشی، بسیار سفت و محکم، فقط بهعنوان یک ناحیه لرزهای نیاز دارند، بهعنوان مثال، نیمی از عرض آن، زیرا نوسانات ساختمانهای دیوار برشی بسیار کوچکتر از ساختمانهای دارای قاب است.
استفاده از اتصالات تزیینی در ساختمان
این اتصالات، همانطور که از نامشان مشخص است، نشانههای بصری را ارائه میدهند که قطعات بتن را به دلایل زیبایی جدا میکند. اشکال یا الگوهای پیچیده را میتوان با استفاده از اتصالات تزئینی در بتن تشکیل داد.
هنگام در نظر گرفتن نوع اتصالات موردنیاز برای پروژه بتنی خود، حتماً با یک متخصص واجد شرایط مشورت کنید. استفاده صحیح از اتصالات بتنی بسیار سودمند است، اما استفاده نادرست از این وسایل میتواند پیامدهای منفی مانند ضخامت، شکستن دال بتنی یا تغییر شکل زیبایی را به همراه داشته باشد.
چگونه میتوان ترکخوردگی بتن را کنترل یا کند کرد؟
معمول است که هنگام ریختن سطح بتنی، اتصالات انقباضی بهعنوان وسایل استاندارد پیشگیری از ترک اجرا شوند. اتصالات انقباضی بهسادگی ایستگاههایی هستند که از بالا به پایین به قسمتی از بتن نفوذ میکنند. آنها بهعنوان نقاط ضعیف داخلی عمل میکنند که به بتن اجازه میدهد تا بهصورت کنترلشده ترک بخورد.
بهجای یک تابلو فرش پیچخورده که در سطح بتن ظاهر میشود، اتصالات انقباضی ترکها را در امتداد پایین و کنارههای شکافهای تعیینشده پنهان میکنند. این مزایای زیبایی و ساختاری را ارائه میدهد درحالیکه اجازه نمیدهد ترکهای کنترل نشده رخ دهد.
هنگام اضافه کردن مفصل انقباض، خدمه باید به الزامات خاصی توجه کنند تا اطمینان حاصل شود که نصب بهدرستی انجامشده است. بهعنوان مثال، اتصالات انقباضی باید بهگونهای نصب شوند که اجازه دهند هر سطح بتنی مجزا یا تا حد امکان به مربع نزدیک شود.
نکته مهم دیگر این است که مطمئن شوید عمق اتصالات انقباضی کمتر از ۲۵ درصد از کل عمق دال ریخته شده بتن نیست. اگر ریزش بیشازحد کمعمق باشد، ترکخوردگی تصادفی تحت تأثیر مفاصل انقباض قرار نمیگیرد.
یکی دیگر از بهترین روشهایی که هنگام نصب اتصالات انقباضی باید رعایت شود این است که آنها را در اسرع وقت پس از نصب بتن یا طی خود فرآیند قرار دهید. این را میتوان با استفاده از اره، فرم و سایر ابزارها برای ایجاد اتصالات انجام داد. بااینحال، اگر زمان زیادی بین ریختن و استفاده باقی بماند، فرآیند ترکخوردگی از قبل آغازشده است و نصب مفصل انقباضی هیچ فایدهای نخواهد داشت.
بدون دیدگاه