اجرای ستونهای بتنی
ستونها اعضای فشاری هستند که جهت انتقال بار ساختمان به زمین مورد استفاده قرار می گیرند و ستونهای بتنی که در محل اجرا می شوند شکلهای مختلفی می توانند داشته باشند
۱-مربعی شکل
۲-مستطیلی شکل
۳-دایره ای شکل
۴-چند ضلعی
حداقل میلگرد ها برای یک چند گوشه یک میلگرد به ازای هر گوشه می باشد و برای مقطع دایره ای شکل حداقل میلگرد ها ۶ عدد می باشد فاصله میلگرد ها در ستونها از هم حداقل ۵ سانتی متر و حداکثر ۲۵ سانتی متر است نسبت سطح مقطع میلگرد ها به سطح مقطع ستون حداقل ۰٫۸% و حداکثر ۴% و ۶% در شرایط خاص می باشد و حداقل سایز میلگرد ۱۴ می باشد پوشش بتن برای عناصر فولادی حدود ۵-۲٫۵سانتی متر است .
در یک ستون به ازای هر متر ۴ عدد خاموت بسته می شود ، معمولا به ازای هر ۲۵ سانتی متر یک خاموت بطور استاندارد است ، در ۱/۶طول ستون از پائین و بالا فشرده می شود و می تواند ۱۵ سانتی متر کمتر شود و به ازای هر ۱۵ سانتی متر جهت تقویت در مقابل کمانش بسته شوند بطور مثال اگر طول ستون ۳ متر باشد در نیم متر از پائین و بالای ستون خاموتها باید فشرده شوند .
برای اینکه محور میلگردها ی ستون ثابت بماند و بعد ستون کوچک نشود میلگردها را خم می کنند و خم آنها به اندازه ۴۰ برابر قطر میلگرد است .
البته شماره و طول میلگردهای ستون و اینکه میلگردها چقدر باید از سقف بالا تر باشند تا میلگرد انتظار برای ستون طبقه بعد باشند در نقشه مربوط به ستون بتنی داده شده است .
پس میلگردها را به طولهای مشخص بریده و به میلگردهای انتظار بسته ودر فواصل مشخص در نقشه خاموتها را می بندند و سپس تا تراز سقف قالب بندی را انجام می دهند و همانطوریکه قبلا هم در مورد قالب بندی بحث شد از انواع قالب با توجه به شکل ستون می توان برای قالب بندی استفاده کرد که بیشتر از قالب چوبی استفاده می کنند و سپس عملیات بتن ریزی را انجام می دهند و با ضربه زدن به قالب در حین بتن ریزی کار ویبراتور را نیز انجام می دهند .
بعد از اینکه اجرای ستونها پایان یافت نوبت به اجرای تیرهای اصلی اتصال است که ستونها را به هم وصل کنند که تیرهای اصلی هم همزمان با سقف قالبندی می شوند و بطور همذمان اجرا می گردنند.
اجرای تیر و سقف اجرای ستونهای بتنی
ابعاد مربوط به مقطع تیر وتعداد میلگردها و میلگردهای تقویتی در تیر در نقشه داده شده است و در تیرها خاموتها کار مقابله با نیروهای برشی دارند که مثل ستون در ابتدا و انتها تیر فشرده می شوند .
میلگردهای تقویتی در ابتدا و انتها تیر در بالای تیر و برای مقابله با نیروهای فشاری در نظر گرفته می شوند و در وسط تیر در پائین تیر و برای تحمل نیروهای کششی لحاظ می شوند و چون برش تحت زاویه ۴۵ درجه ماکزیمم است زیرا با توجه به دایره موهر تنشها ، تنش برشی که برابربا تحت زاویه ۴۵ درجه ماکزیمم است . به همین خلطر آرماتورهای تقویتی را تحت زاویه ۴۵ درجه بهم وصل می کنند .
اجرای سقف تیرچه بلوک
سقف تیرچه بلوک شامل تیرچه و بلوک است که تیرچه کار تیر فرعی و بلوک بعنوان قالب برای بتن ریزی و عایق صوتی عمل می کند و به دلیل فضاهای خالی داخل آن موجب سبک شدن سقف می گردد . بطوری که در عمل به سقف تیرچه بلوک سقف سبک هم می گویند
برای اجرای این پروژه و بطور کل ساختمان های بتنی به کارگاه های زیر نیاز داریم :
۱-قالب بندی یا کارگاه نجاری
۲-آرماتوربندی
۳-تهیه بتن
۴-تهیه شن و ماسه
اجرای اسکلت بتنی، از جمله بزرگترین نقاط ضعف در صنعت ساختمان سازی ایران می باشد.
متاسفانه در شرایط حاضر، برای مهندسین ناظر امکانی برای تغییر روش های اجرای اسکلت بتنی، وجود نداشته و این امر، تنها با اتخاذ تدابیری گسترده، توسط نهادهای رسمی متولی ساختمان سازی در ایران محقق خواهد شد. در این نوشتار تلاش خواهد شد تا با ارائه روش هایی ساده و قابل اجرا، در شرایط موجود بتوان سازه های بتنی را در حد قابل قبولی کنترل نمود.
ستون ها مهم ترین عضو سازه های ساختمانی هستند که در سازه های بتنی، بتن آن ها با روش های دستی ساخته شده و از ارتفاع، با غیر اصولی ترین روش ها، به درون قالب ستون ریخته می شوند.
برای کنترل کیفیت بتن در اسکلت بتنی می توان انجام آزمایش تعیین مقاومت بتن را برای سازنده بنا، اجباری نمود ولی متاسفانه مالکین به خاطر هزینه های آزمایش، از انجام آن طفره رفته و شهرداری ها نیز حمایت لازم را از مهندسین ناظر برای انجام آزمایش به عمل نمی آورند.
به جرات می توان گفت که بیش از ۹۰ درصد سازه های بتنی شخصی ساز در ایران، محروم از آزمایش های مرسوم تعیین مقاومت بتن می باشد.
در سقف ها، به دلیل حجم بیشترشان، برای مالکین مقرون به صرفه است که بتن را از کارخانه های تولید بتن، با کیفیت مناسب تری تهیه کنند و لازم به توضیح است که کارخانه های تولید بتن از بتن خود نمونه گیری می کنند ولی به طور کلی صحت نتایجشان مورد تردید می باشد.
چرا که نمونه های برداشت شده در شرایطی مناسب تر از کارگاه ساختمانی عمل آوری می شوند.
بتن ستون ها با روش های دستی ریخته می شود که امکان نمونه برداری صحیح وجود نداشته و تنها راه کنترل کیفی بتن، کرگیری از آن بوده که مستلزم هزینه زیاد و تخریب قسمتی از ستون می باشد که در شرایط موجود، ممکن به نظر نمی رسد.
همچنین ضربه که به ستون اصابت کند، مهندس ناظر می تواند زنگ صدای ضربه را در همه قسمت های سازه بتنی بشنود و حس کند، که به تجربه، مهندسین ناظر این صدا را شناخته اند.
می توان این آزمایش را با تیرها نیز انجام داد. لازم به تذکر می باشد که این آزمایش در کل برای بتن مضر است چرا که ضربه ای به بتن زده خواهد شد ولی در شرایط موجود (عدم همکاری مالک، پیمانکار و عدم حمایت شهرداری) راه مناسب تری وجود ندارد لذا بهتر است در انجام آن، جز در موارد لازم اجتناب نمود.
مراحل بازدید برای نظارت بر اجرای ستونهای بتنی
بعد از اتمام آرماتوربندی ستون های هر طبقه :
-کنترل مقاطع ستون ها با نقشه های مصوب شامل ابعاد ستون ها، تعداد آرماتورهای طولی و عرضی، فاصله ستون ها و …
-فاصله خاموت ها در پایین و بالای ستون و همچنین در وسط ستون کنترل می شود.
-فاصله اولین خاموت تا بتن سقف حداکثر ۵ سانتیمتر باشد.
-آرماتورهای برشی سنجاقکی کنترل شود.
-همه خاموت ها بایستی با سیم به طور مناسب و محکم به آرماتورهای طولی بسته شده باشد.
-طول آرماتورهای طولی برابر با مجموع ارتفاع طبقه، ضخامت سقف و طول لازم برای انتظار طبقه بالاتر خواهد بود و می بایستی در بازدید این مرحله، طول آرماتورهای طولی را نیز کنترل نمود.
-بتن سقف و تیرهای طبقه پایین تر کنترل شوند تا کرمو نباشند.
-ارائه تذکرات لازم در خصوص شاقول کردن قالب ستون ها به پیمانکار
-کنترل درز انقطاع برای ستون های کناری
یک هفته بعد از بتن ریزی ستون های هر طبقه :
-شاقول بودن (قائم بودن) ستون ها و عدم وجود پیچش در آن ها
-کرمو نبودن ستون ها : اگر لایه کرمو دارای ضخامت کمی باشد می توان قسمت خراب را تراشید و جای آن را با ترکیبات اپوکسی یا بتن مناسب با عیار ۴۵۰ کیلوگرم سیمان در متر مکعب بتن پر نمود ولی اگر قسمت خراب تا اعماق ستون پیش رفته باشد، باید ستون را تخریب نموده و مجددا اجرا نمود.
نکات بعد از آرماتوربندی و قالب بندی هر سقف بتنی (قبل از بتن ریزی) :
-کنترل ابعاد تیرها و آرماتورهای طولی عادی و تقویتی با نقشه های مصوب
-خاموت ها در دو سر تیرها معمولا به اندازه لازم( d/4) اجرا نمی شوند که باید به شدت کنترل شوند.
-خم آرماتورهای طولی کنترل شود.
-تیرچه ها در تیرها به خوبی مهار شده باشند
-در محل اتصال تیر به ستون، تراکم آرماتور به حدی نباشد که جلوی عبور بتن را بگیرد. در صورت وقوع، می توان از تعداد آرماتور کمتر با قطر بیشتر، استفاده نمود یا در مواقع خاص، آرماتور تقویتی را زیر آرماتورهای اصلی اجرا نمود. (اصطلاحا به صورت لوله تفنگی)
-آرماتورهای حرارتی در هر دو جهت اجرا شده باشند.
-طول آرماتورهای انتظار ستون ها، مجددا کنترل شوند.
-قالب ها و مهارها، به اندازه کافی مقاوم باشند.
-پوشش لازم (cover) آرماتورهای طولی در کنار و پایین خاموت های تیرها، رعایت شده باشد
ساختمان اسکلت بتنی ساختمانی است که در آن اعضا باربر فشاری یا ستونها از نوع بتن آرمه است که در محل قالب بندی و اجرا می گردند همچنین تمام تیرها اصلی هم از نوع بتنی است و دیوار برشی هم که برای مقابله با نیروهای جانبی مورد استفاده قرار می گیرد از نوع بتنی است .
مزایای اسکلت بتنی
- هزینه اسکلت های بتنی نسبت به سازه های فلزی کمتر است و با توجه به هزینه اسکلت های بتنی مقام تر است.
- بتن آرمه از لحاظ مقاومت و در مقابل شرایط محیطی سخت تر است.
- بتن آرمه یا همان اسکلت بتنی به دلیل شکل پذیری بالایی که دارد در تمام پروزه ها از جمله پل، ساختمان و… قابل استفاده است.
- بتن آرمه و در واقع انواع اسکلت بتنی در مقابل آتش و حرارت بسیار مقاوم تر است و زمان بیشتری زمان می برد تا فولاد داخلی بتن در برابر حرارت تغییر نشان دهد.
- طول عمر سازه های بتنی از دیگر سازه ها بیشتر است.
- با توجه به این که سازه های فلزی زمان بیشتری برای نصب و پیاده سازی می برند،اسکلت های بتنی زمان کمتری برای انجام کاراحتیاج دارند.
- برای کارفرمایانی که قصد دارند با توجه به پیشرفت پروژه خرد خرد پرداخت هزینه ها را داشته باشند اسکلت بتنی بهترین انتخاب می باشد.
- اجرای اسکلت بتنی در مقایسه با اسکلت فلزی از ظرافت، تخصص و حساسیت کمتری برخوردار است و با توجه به تعدد اجرای این نوع اسکلت، پیمانکاران با تجربه ای آن را اجرا می کنند.
- استاندارد و دوام اسکلت فلزی منوط به ساختن قطعات در کارخانه، استفاده از اتصالات پیچ و مهره و انجام آزمابشات تست جوش است. اما انجام این اقدامات در کشور ما هزینه های ساخت را بشدت بالاتر می برد.
- کمانش اجزاء در انواع اسکلت بتنی ساختمان کمتر است و علت آن تفاوت رفتار بتن و آهن در برابر نیرو است.
- هزینه نگهداری اسکلت بتنی ساختمان کمتر است. به مرور زمان سطح بیرونی اسکلت فلزی دچار خوردگی شده و رفته رفته از ضخامت آن کاسته می شود، اقداماتی که این روند را کنترل می کنند هزینه بالایی دارند.
معایب اسکلت بتنی
- وزن بالای اسکلت بتنی نسبت به سازه فلزی
- سازه های فلزی نسبت به سازه های بتنی تحمل نیرو کششی بیشتری دارد.
- شرایط جوی و محدودیت اجرا
- هدر رفتن مصالح
- ارزش آتی کمتر
- نیاز به ساخت سقف کاذب در سازه های بتنی
مقایسه اسکلت بتنی و فلزی ساختمان
در این بخش قصد داریم از تفاوت های استفاده از یک سازه بتنی و یا اسکلت فلزی صحبت کنیم. ابتدای امر برای مقایسه اسکلت بتنی و فلزی ساختمان باید بدانید که این دو به نوعی دو روش برای ساخت ساختمان ها به شمار می روند. برای انتخاب اجرای هر کدام از این روش ها باید به نکات بسیاری توجه نمایید. که این نکات شامل موارد زیر است:
- مسائل اقتصادی
- شرایط اجرا
- محل اجرای پروژه
- شرایط آب و هوا
- عوامل فنی
- و…
بدون دیدگاه