اجرای فوندانسون و اصول اولیه ساخت آن

پی‌سازی فقط برای ساختمان‌ها نیست و برای ساخت یک دیوار ساده نیز باید پی‌ریزی خوب و اصولی انجام شود تا دیوار ساخته‌شده بتواند، مدت زمانی طولانی را سالم بماند. پی‌ریزی برای پل‌ها، ساختمان‌ها، آسمان‌خراش‌ها و حتی خانه‌های کوچک نیز استفاده می‌شود. شاید برای شما سؤال باشد که چرا پی ساختمان بسیار مهم است؟ پی‌ریزی اگر به‌صورت اصولی انجام نشود، ممکن است که باعث ایجاد حوادث ناگواری شود. به‌طور مثال ممکن است که با یک زلزله کوچک ساختمان و یا خانه‌ای که فونداسیون آن به‌خوبی اجرا نشده، فرو بریزد و جان انسان‌های زیادی در خطر بیافتد.

فروریختن ساختمان فقط به افراد داخل آن ضربه نمی‌زند، بلکه ممکن است روی ساختمان‌های دیگر فروریخته و آن‌ها را خراب کند. جالب است بدانید که در کشور ژاپن به دلیل زلزله‌خیز بودن این کشور سازه‌ها با فونداسیون‌های ضد زلزله ساخته می‌شود و ساختمان‌ها می‌توانند تا 8 ریشتر زلزله را تحمل کنند.

اصلاً چرا فونداسیون نیاز است؟

شاید برای شما سؤال پیش بیاید که چرا یک ساختمان باید دارای فونداسیون باشد. جواب سؤال شما بسیار ساده است؛ فونداسیون برای مقاومت ساختمان اجرا می‌شود و تحمل ساختمان را در برابر تکان‌های شدید مانند زلزله مقاوم می‌سازد. اگر بخواهیم به‌طور تخصصی توضیح دهیم باید بگوییم که پی ساختمان باید طوری ساخته شود که از انتقال وزن ساختمان به زمین را به‌درستی انجام داده و از نشست ساختمان جلوگیری کند.

دلیل دیگر که باید پی ساختمان وجود داشته باشد، وجود ستون برای مقاوم کردن ساختمان است. جالب است بدانید که تعداد ستون‌های یک ساختمان در مرحله پی‌ریزی مشخص می‌شود. ساخته شدن پی ساختمان با تعداد طبقات آن رابطه مستقیم دارند. یعنی هر چه تعداد طبقات ساختمان بیشتر شود، باید پی‌ریزی اصولی‌تر و با مقاومت بیشتری اجرا شود. اصولی که اکثر پی‌ها در آن رعایت می‌شود، را می‌توان پایداری در برابر واژگونی، پایداری در برابر نشست، پایداری در برابر لغزش و پایداری در برابر روانگرایی معرفی کرد.

آشنایی با انواع فونداسیون در جهان

پی‌ها انواع متفاوتی دارند که درگذشته و حال از آن‌ها استفاده می‌شود. به این نکته دقت کنید که در پی مخصوص یک نوع سازه است و شما نمی‌توانید برای ساخت یکی آسمان‌خراش تر پی‌ریزی آجری استفاده کنید. اگر این کار را انجام دهید به‌احتمال خیلی زیاد ساختمان شما خیلی زود فرومی‌ریزد و شاید هم به اتمام نرسیده و نیمه‌کاره باقی بماند. در ادامه شما را با انواع پی ساختمان آشنا می‌کنیم. بهترین پی‌هایی که در سراسر دنیا و ایران از آن استفاده می‌شود و نتیجه‌های خوبی از آن‌ها گرفته شده است پی سنگی، پی آجری، پی شفته‌ای، پی بتنی، پی نقطه‌ای، پی‌های نواری، پی‌های گسترده، پی صفحه‌ای و پی‌های مشترک هستند.

این پی‌ها در سراسر جهان استفاده می‌شوند و پی بتنی و نقطه‌ای بقیه پی‌ها استفاده بیشتری دارند. در ژاپن از پی شمعی استفاده می‌کنند تا از خرابی ساختمان بر اثر زلزله جلوگیری کنند.

پی سنگی

پی سنگی در مکان‌هایی ساخته می‌شود که نشست خاک وجود ندارد و احتمال وقوع زلزله بسیار پایین است. در پی‌ریزی سنگی باید از سنگ‌های مناسب و به‌اصطلاح لاشه سنگ استفاده کرد. اگر سنگ‌ها پوسیده، مدور و صیقلی باشند، اصلاً برای پی سنگی مناسب نخواهند بود. در پی سنگی می‌توان از دو نوع ملات استفاده کرد؛ اولین نوع ملات گل برای زمانی که فشار ساختمان کم باشید و دیگر نوع ملات، ملات سیمانی است که برای ساختمان‌های پرفشار ساخته می‌شود. توجه کنید که این پی هزینه زیادی دارد، اما بسیار امن و محکم است.

پی آجری

این پی یکی از ساده‌ترین پی‌های ساختمانی از دید مهندسان است که در ساختمان استفاده می‌شود. پی آجری معمولاً برای ساختمان‌هایی با متراژ کم و کوچک در نظر گرفته می‌شود. برای استفاده از این پی باید حدوداً 30 تا 40 سانتی‌متر دیوار از پی فاصله داشته باشد. این کار باعث راحت‌تر شدن آجرچینی می‌شود. برای مصرف کمتر آجر نیز می‌تواند از آجرچینی پلکانی و ضربدری استفاده کنید.

پی شفطه‌ای

این پی بسیار محکم و مقاوم بوده و می‌توان در ساختمان‌های فلزی از پی شفطه‌ای استفاده کرد. جالب است بدانید که برای هر مترمکعب ساختمان باید حدود 20 تا 200 کیلوگرم آهک استفاده کنید. موادی که در این پی به کار می‌رود خاک، آب، شن و گرد آهک است که باید این مواد را با یکدیگر مخلوط کنید. در برخی موارد نیز دیده شده است برای اینکه این مخلوط حجم بگیرد به آن سنگ نیز اضافه می‌کنند. این مخلوط را بر عمق پی می‌ریزند و بعد از خشک شدن، با ضربه بر روی آن، مخلوط به متراکم می‌کنند و دوباره این عمل تکرار می‌شود تا فونداسیون کاملاً مقاوم شود.

پی بتنی

پی بتنی خیلی رایج است و استفاده از آن در اکثر ساختمان‌سازی‌های دیده می‌شود. این پی به دلیل مقامت بالایی که دارد مورد توجه اکثر ساختمان‌سازان قرارگرفته است. برای استفاده از این پی در ابتدا باید به میزان مشخصی ملات سیمان را که از نوع بتن مگر است را در عمق پی بریزید. بعد از آن با ویبراتور فضا‌های خالی ملات را از بین ببرید. این کار باعث می‌شود تا مقامت به‌صورت چشمگیری افزایش یابد. برای استحکام بیشتر باید از قالب‌ها و میلگرد استفاده کنید که و آن‌ها را قبل از بتن‌ریزی در پی قرار دهید.

پی نواری

موارد استفاده از این پی را می‌توان ساختمان‌های آجری نام برد گه امروزه کمتر از این ساختمان‌ها دیده می‌شود. در پی نواری عمق آن باید حدود 50 سانتی‌متر اندازی گیری شود و عرض پی کمی بیشتر از دیواره باشد. لایه‌های پی نواری از بالا به پایین، دیوارچینی، قرار دادن ملات سیمات، قیرگونی، قرار دادن ملات سیمان برای پوشش رطوبت، شناژ، کرسی چینی و در آخر شفته ریزی هستند.

پی گسترده

این نوع پی برای زمان‌هایی مناسب است که بخواهید، چند ستون و دیوار را که در ردیف و امتداد یکدیگر قرار دارند را روی پی قرار دهید. نکته‌ای باید به آن توجه کنید این است که این نوع پی برای مناطق گرمسیری مانند جنوب ایران مناسب است. در این مناطق بتن‌ریزی انجام شده و پس از 3 یا 4 ساعت آبدهی را انجام می‌دهند و برای بتن‌ریزی اصلی تا زمان خنک شدن هوا صبر می‌کنند.

پی صفحه‌ای

این نوع پی زمانی استفاده می‌شود که مقاومت زمین کم بوده و یا فشار وارده از سمت ساختمان بر روی زمین بسیار زیاد است. در پی صفحه‌ای در همه قسمت‌های ساختمان بتن ریخته شده و در همه ستون‌ها نیز از میلگرد استفاده می‌شود. پی صفحه‌ای معمولاً کمی بزرگ‌تر از ساختمان اندازی گیری می‌شود تا فشار وارد بر زمین از سوی ساختمان بسیار کمتر شود.

پی شمعی

همه شمع‌ها از جنس فولاد، بتن، بتن مسلح و چوب ساخته‌شده‌اند که اگر خاک مقاومت کافی را برای تحمل وزن ساختمان نداشته باشد، این شمع‌ها به‌صورت عمودی در خاک قرارگرفته می‌شوند، تا بار و وزن ساختمان را کنترل کنند. فونداسیون شمعی مختص مکان‌هایی است که وزش باد و زلزله زیادی در آن مکان‌ها اتفاق می‌افتد.